Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθηση

Τι θα πρέπει να γνωρίζει ένας εκπαιδευτικός που δεν έχει ασχοληθεί μέχρι σήμερα με το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθηση;

Ένα Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα είναι μια συλλογική προσπάθεια που έχει συγκεκριμένους στόχους, συγκεκριμένα προϊόντα, συγκεκριμένο προϋπολογισμό και πρέπει να παραδοθεί σε συγκεκριμένο χρόνο. Αποσκοπεί στην ενίσχυση των ανταλλαγών, της συνεργασίας και της κινητικότητας μεταξύ των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στην Κοινότητα με στρατηγικό στόχο την ανάπτυξη της Κοινότητας ως κοινωνίας βασισμένης στη γνώση, με βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, με μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, καλύτερες και περισσότερες θέσεις εργασίας, προστασία του περιβάλλοντος. Υπόσχεται  προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη των συμμετεχόντων, βελτίωση των γλωσσικών και κοινωνικών δεξιοτήτων τους, ενίσχυση της αυτοεκτίμησής τους, βελτίωση των μεθόδων διδασκαλίας και του χειρισμού των νέων τεχνολογιών.

Κάθε χρόνο φθάνει στο σχολείο εθνική πρόσκληση υποβολής προτάσεων από το Ι.Κ.Υ, το οποίο είναι η Εθνική Μονάδα για τα τομεακά προγράμματα Comenius, Erasmus, Grundtvig, Leonardo da Vinci. Η πρόσκληση περιλαμβάνει λεπτομερείς πληροφορίες για τις δράσεις των προγραμμάτων, για τις καταληκτικές ημερομηνίες και τον τρόπο υποβολής των αιτήσεων, για τα κριτήρια επιλεξιμότητας και αξιολόγησης των αιτήσεων, για το ποσόν της επιχορήγησης και για  τους ιστότοπους, από τους οποίους μπορεί κανείς να αντλήσει τις απαραίτητες πληροφορίες, καθώς και τον Οδηγό για τους αιτούντες και τα έντυπα των αιτήσεων κάθε δράσης (www.iky.gr και http://ec.europa.eu/education/programmes/newprog/index_en.html). Η φετινή πρόσκληση αναμένεται το αργότερο μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου. Συνήθως οι καταληκτικές ημερομηνίες δεν παρέχουν  μεγάλα περιθώρια χρόνου, γι’ αυτό καλόν είναι να μελετήσει κανείς την περυσινή πρόσκληση, για να είναι ενημερωμένος για τις εργασίες που πρέπει να γίνουν πριν από την υποβολή της αίτησης στην Εθνική Μονάδα.

Το πρόγραμμα Comenius αφορά τα σχολεία οποιασδήποτε βαθμίδας, προσχολικής και σχολικής εκπαίδευσης μέχρι το τέλος της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα Leonardo da Vinci αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, το Erasmus την τριτοβάθμια εκπαίδευση και το Grundtvig την εκπαίδευση ενηλίκων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε για την περίοδο 2014-2020 όλα τα προαναφερόμενα τομεακά προγράμματα να ενσωματωθούν  στο Πρόγραμμα Erasmus for all (http://ec.europa.eu/education/erasmus-for-all/ ). Aυτό θα έχει ως αποτέλεσμα  την απλούστευση των διαδικασιών για χρηματοδότηση, την αύξηση των επιχορηγήσεων /υποτροφιών και γενικά την παροχή περισσότερων ευκαιριών στους ενδιαφερόμενους για σπουδές, προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη και κατάρτιση.

Πληροφορίες σχετικά με  τους στόχους κάθε δράσης, την αίτηση, τον τρόπο υποβολής της αίτησης  στην Εθνική Μονάδα για χρηματοδότηση, τα κριτήρια αξιολόγησης και επιλεξιμότητας των αιτήσεων και ό,τι άλλο αφορά τα τομεακά προγράμματα, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν από την ιστοσελίδα www.iky.gr  ή  http://ec.europa.eu/education/programmes/newprog/index_en.html .

Στο παρόν έγγραφο θα αναφερθούμε στα βήματα που συνήθως ακολουθούν οι ενδιαφερόμενοι για την υλοποίηση κάποιου ευρωπαϊκού εκπαιδευτικού προγράμματος, αν πρόκειται για σύμπραξη σχολείων ή για ατομική κινητικότητα, τα οποία είναι:

Βήμα πρώτο: Προσεκτική μελέτη της πρόσκλησης

Οι ενδιαφερόμενοι μελετούν προσεκτικά την εθνική πρόσκληση ενδιαφέροντος (www.iky.gr), τους στόχους κάθε δράσης και αποφασίζουν με ποια δράση επιθυμούν να ασχοληθούν και με ποιο θέμα. Αν αποφασίσουν να ασχοληθούν με συμπράξεις σχολείων, συζητούν με το Διευθυντή και τους συναδέλφους του σχολείου για την ιδέα τους και, λαμβάνοντας υπόψη τους διαθέσιμους πόρους, την υποδομή του σχολείου και τις δεξιότητες που απαιτούνται για την εκπόνηση του σχεδίου, αποφασίζουν ποιοι θα συμμετέχουν (εκπαιδευτικοί, μαθητές, σύλλογος γονέων, τοπικές αρχές). Το θέμα θα πρέπει να ενδιαφέρει όλους τους συμμετέχοντες και μπορεί να εστιάζει στο πρόγραμμα σπουδών και στα ενδιαφέροντα των παιδιών ή σε θέματα σχολικής διοίκησης, μεθόδων και τεχνικών διδασκαλίας. Το έργο που θα εκπονηθεί θα πρέπει να έχει την υποστήριξη της διεύθυνσης του σχολείου και, αν είναι δυνατόν, να εμπλέξει και τους γονείς. Σε περίπτωση μετακίνησης των μαθητών, θα πρέπει να αποφασισθεί ποιοι μπορούν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό και αντίστοιχα να αναλάβουν τη φιλοξενία μαθητών από άλλες χώρες.

Ένας χρήσιμος ιστότοπος, όπου βρίσκει κανείς τον Ευρωπαϊκό κοινό θησαυρό,  που περιλαμβάνει καταχωρημένα σχέδια που πραγματοποιήθηκαν από διάφορες σχολικές συμπράξεις στο πλαίσιο των Προγραμμάτων Δια Βίου Μάθηση είναι ο εξής:   http://www.europeansharedtreasure.eu/index.php

Βήμα δεύτερο: Ανεύρεση εταίρων ή επιμορφωτικού φορέα

(α) Σύμπραξη σχολείων

Αν πρόκειται για πολυμερή ή διμερή σύμπραξη, οι ενδιαφερόμενοι προβαίνουν σε ανεύρεση εταίρων σε σχολεία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), της Ισλανδίας, του Λιχτενστάιν, της Νορβηγίας και της Τουρκίας ή άλλης χώρας που καθορίζεται στην ετήσια πρόσκληση υποβολής προτάσεων.

(β) Ατομική κινητικότητα

Αν πρόκειται για συμμετοχή σε σεμινάριο ή συνέδριο με σκοπό την ενδοϋπηρεσιακή κατάρτιση, ο ενδιαφερόμενος προβαίνει σε ανεύρεση προγράμματος επιμόρφωσης.

Όλα αυτά (α) και (β) μπορούν να γίνουν είτε μέσα από την ευρωπαϊκή βάση δεδομένων http://ec.europa.eu/education/training database/search.cfm, είτε μέσα από προσωπικές επαφές, είτε μέσω του eTwinning, το οποίο είναι μέρος του Comenius http://www.etwinning.net,  είτε μέσω του European Schoolnet  http://www.europeanschoolnet.org, είτε μέσα από το Global Gateway http://www.globalgateway.org.uk . Επίσης, μπορούν να εξευρεθούν εταίροι μετά από τη συμμετοχή  εκπροσώπου του σχολείου σε κάποια προπαρασκευαστική επίσκεψη διάρκειας 3-5 ημερών σε άλλο σχολείο του εξωτερικού ή τη συμμετοχή του σε σεμινάριο εξεύρεσης εταίρων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις προπαρασκευαστικές επισκέψεις απευθυνθείτε στην ιστοσελίδα        http://www.iky.gr/IKY/content/gr/socrates/pv/call_pv/call_pv_com.pdf   

Βήματα τρίτο Επικοινωνία με τους υποψήφιους εταίρους ή το φορέα επιμόρφωσης.

(α) Σύμπραξη σχολείων

Οι ενδιαφερόμενοι επικοινωνούν με τους υποψήφιους εταίρους προκειμένου να συμφωνήσουν στη σύμπραξη και στο θέμα που θα πραγματευθούν. Τρόποι επικοινωνίας μπορούν να είναι το τηλέφωνο, e-mail, fax, ταχυδρομείο,  internet. Κατά την επικοινωνία ανταλλάσσουν πληροφορίες για τα σχολεία, κατασκευάζουν την πρόταση, συζητούν για τις πιθανές θεματικές ενότητες και το χρονοδιάγραμμα του έργου, αποφασίζουν ποιο σχολείο θα αναλάβει το συντονισμό(coordinating school) και ποια τα καθήκοντα των εταιρικών σχολείων (partner institutions).

(β) Ατομική κινητικότητα

 Αν πρόκειται για ατομική κινητικότητα με σκοπό την ενδοϋπηρεσιακή κατάρτιση, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να επικοινωνήσουν με το Ίδρυμα που οργανώνει το σεμινάριο για να εξασφαλίσουν την προεγγραφή τους.

Βήμα τέταρτο: Συμπλήρωση και υποβολή αίτησης στην Εθνική Μονάδα για χρηματοδότηση

(α) Σύμπραξη σχολείων

Το σχολείο που συντονίζει συμπληρώνει την αίτηση συμμετοχής στα Αγγλικά, την καταθέτει στον εθνικό του φορέα και αποστέλλει αντίγραφα στους εταίρους, οι οποίοι τα καταθέτουν στο δικό τους εθνικό φορέα (Ι.Κ.Υ.) συμπληρώνοντας στα ελληνικά τις περιοχές 1.2 και 4. Η αίτηση υποβάλλεται και ηλεκτρονικά και ταχυδρομικά μέσα στις προβλεπόμενες ημερομηνίες.

(β) Ατομική κινητικότητα

Μόλις πετύχει την προεγγραφή του στο ίδρυμα που διοργανώνει το σεμινάριο ο ενδιαφερόμενος συμπληρώνει στα ελληνικά την αίτηση που θα βρει στο http://www.iky.gr , την υπογράφει ο ίδιος και ο διευθυντής του σχολείου, όπου υπηρετεί, και τη στέλλει ταχυδρομικά στο Ι.Κ.Υ.

Βήμα πέμπτο: Κατάθεση των δικαιολογητικών στην Περιφερ. Δ/νση Εκπ/σης

(α) Σύμπραξη σχολείων

Όταν εγκριθεί η αίτηση από το Ι.Κ.Υ. συγκεντρώνουν τα παρακάτω δικαιολογητικά για τη μετακίνηση μαθητών και εκπαιδευτικών και τα καταθέτουν μέσω της Διεύθυνσης Εκπ/σης στην Περιφερειακή Δ/νση Εκπ/σης: Φωτοαντίγραφο πρακτικού Συλλόγου Διδασκόντων, Αίτηση του σχολείου, Φωτοτυπία κωδικού Σύμβασης από Ε.Μ.Σ.(Ι.Κ.Υ.), Αίτηση άδειας μετακίνησης από Ε.Μ.Σ. (Ι.Κ.Υ), Πρόσκληση σχολείου (εταίρου), Πρόγραμμα ημερών μετακίνησης, Βεβαίωση Δ/ντή ότι έχει παραλάβει ενυπόγραφες τις δηλώσεις των γονέων, για τη συμμετοχή των μαθητών στο πρόγραμμα και την μετάβαση στο εξωτερικό. 

(β) Ατομική κινητικότητα

Όταν εγκριθεί από το Ι.Κ.Υ. η συμμετοχή στο σεμινάριο, ο ενδιαφερόμενος επιβεβαιώνει τη συμμετοχή του στο Ίδρυμα που το διοργανώνει και προκαταβάλλει τα δίδακτρα. Στη συνέχεια καταθέτει στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης όλα τα παραστατικά, τα οποία διαβιβάζονται στην Περιφερειακή Δ/νση Εκπ/σης.

Χρήσιμες συμβουλές

Στις πολυμερείς ή διμερείς συμπράξεις, καλόν είναι να συνεργάζονται σε κάθε σχολείο που εμπλέκεται σε σύμπραξη ένας εκπαιδευτικός που γνωρίζει καλά τη γλώσσα επικοινωνίας, ένας εκπαιδευτικός που γνωρίζει καλά τη χρήση του υπολογιστή, ένας εκπαιδευτικός που θα αναλάβει τη διαχείριση των οικονομικών. Οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές, ακόμη και οι γονείς θα αναλάβουν να βοηθήσουν στην παραγωγή των προϊόντων του σχεδίου που θα υλοποιηθεί. Ο διευθυντής διευκολύνει κάθε δραστηριότητα. Όταν υπάρχει καταμερισμός εργασιών ανάλογα με τις γνώσεις και δεξιότητες του καθένα, η δράση υλοποιείται χωρίς να υπερφορτώνεται  ένας/ μία εκπαιδευτικός.

Για να είναι επιλέξιμη η αίτηση που υποβάλλει το σχολείο, θα πρέπει οι στόχοι του σχεδίου εργασίας να είναι σύμφωνοι με τους στόχους της δράσης, όπως περιγράφεται στην εθνική πρόσκληση. Επίσης, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να έχουν υπόψη τις καταληκτικές ημερομηνίες για την υποβολή των αιτήσεων.

                                                            Βασιλική Τσιτούρα

                                           Σχολική Σύμβουλος Καθηγητών Αγγλικής 

                                      Προωθήτρια Προγράμματος «Δια Βίου Μάθηση»

                                     για τη Β/θμια Εκπαίδευση στη Δυτική Μακεδονία