Πραγματοποιήθηκαν οι δύο ημερίδες που διοργάνωσε η Σχολική Σύμβουλος Αγγλικής, Βασιλική Τσιτούρα, στην Κοζάνη και στην Πτολεμαϊδα με θέμα
«Κατανοώντας
τις αλλαγές στην ξενόγλωσση εκπαίδευση και εφαρμόζοντας τα νέα προγράμματα
σπουδών» με σκοπό την ενημέρωση όλων των Καθηγητών Αγγλικής Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης σχετικά με τις αλλαγές στην ξενόγλωσση εκπαίδευση στο Δημόσιο Σχολείο και
τον τρόπο εφαρμογής τους, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική η διδασκαλία της ξένης γλώσσας. Παραβρέθηκαν και ενημερώθηκαν συνολικά 109 εκπαιδευτικοί.
Παραθέτουμε μια συνοπτική περιγραφή των επιμέρους θεμάτων της ημερίδας:
Αρχικά έγινε από τη σχολική σύμβουλο μια σύντομη αναφορά στα θέματα της προηγούμενης ημερίδας και
ιδιαίτερα στον τρόπο ανάπτυξης των αναλυτικών προγραμμάτων με βάση το Ενιαίο
Πρόγραμμα Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες (ΕΠΣ-ΞΓ), που είναι αναρτημένο στις
τοποθεσίες
http://rcel.enl.uoa.gr/xenesglosses και http://digitalschool.minedu.gov.gr/, καθώς και στο σχεδιασμό των μαθησιακών
ενοτήτων σύμφωνα με το μοντέλο Μάθηση μέσω Σχεδιασμού. (Περισσότερες
λεπτομέρειες για την προηγούμενη ημερίδα στο ιστολόγιο http://vtsitoura.blogspot.com, ανάρτηση με τίτλο Μάθηση μέσω
Σχεδιασμού).
Με την εφαρμογή του ΕΠΣ-ΞΓ το
σχολείο θα παρέχει και θα αξιολογεί τις γνώσεις και δεξιότητες που συνάδουν με
τις εξετάσεις του ΚΠΓ, καθώς ο σχεδιασμός της διδασκαλίας θα βασίζεται στους
δείκτες επικοινωνιακής επάρκειας που προσδιορίζουν τα επίπεδα γλωσσομάθειας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχει κάθε εκπαιδευτικός προσδιορίσει με διαγνωστικό τεστ σε ποιο/α επίπεδο/α στοχεύουν ποιες τάξεις. Αυτό καλόν είναι να γίνεται
κατά το τέλος της προηγούμενης χρονιάς, ώστε να προγραμματισθεί έγκαιρα το
διδακτικό έργο και η στελέχωση των
σχολικών μονάδων για την επόμενη σχολική χρονιά.
Για τη διευκόλυνση του εκπαιδευτικού
στην κατάρτιση του προγράμματος ύλης αναπτύσσεται Βάση Ύλης για την γλωσσική τεκμηρίωση των
δεικτών επικοινωνιακής επάρκειας. Επίσης αναπτύσσεται μια δομή για την εξ
αποστάσεως προετοιμασία για τις εξετάσεις του ΚΠΓ. Η δομή αυτή θα αξιοποιήσει e-learning τεχνικές και θα προβάλει μέσω
ειδικά σχεδιασμένης ιστοσελίδας (KPG examPREP) ένα οργανωμένο μοντέλο
προετοιμασίας των υποψηφίων για τις εξετάσεις του ΚΠΓ.
Αυτό
το ηλεκτρονικό σχολείο θα προσφέρει «ψηφιακό
φροντιστήριο» και on-line καθοδήγηση σε μαθητές-υποψήφιους για τις εξετάσεις του ΚΠΓ, σε εκπαιδευτικούς που παρέχουν υποστήριξη στους μαθητές που
προετοιμάζονται για τις εξετάσεις του ΚΠΓ, σε εκπαιδευτικούς που αναλαμβάνουν
τον ρόλο αξιολογητή/τριας παραγωγής γραπτού και προφορικού λόγου και σε γονείς μαθητών για να παρέχουν υποστήριξη στα
παιδιά τους.
Στη
συνέχεια η σχολική σύμβουλος αναφέρθηκε στα περιεχόμενα της πλατφόρμας του ψηφιακού σχολείου και
εστίασε στον εμπλουτισμό των σχολικών εγχειριδίων με Γλωσσάρι http://digitalschool.minedu.gov.gr/courses/DSDIM-B100/, με Εκπαιδευτικά Παιχνίδια, με Ηχητικά Αποσπάσματα και Επαναληπτικά Τεστ Αυτοαξιολόγησης. Προς το παρόν υπάρχουν εμπλουτισμένα τα δύο βιβλία της Β΄ Γυμνασίου, ενώ μέχρι το τέλος της τρέχουσας σχολικής
χρονιάς θα έχουν εμπλουτισθεί από την ομάδα των εμπειρογνωμόνων που ανέλαβε το έργο αυτό και τα υπόλοιπα του Γυμνασίου, για να αρχίσει ο
εμπλουτισμός των σχολικών εγχειριδίων του Δημοτικού. Είναι χρήσιμο να αφιερώσει
κάθε εκπαιδευτικός χρόνο για να ενημερώσει
τους μαθητές του σχετικά με τα διαθέσιμα μαθησιακά αντικείμενα και να τους
υποδείξει τρόπους αξιοποίησής τους, ώστε να καταστούν autonomous learners.
Η επόμενη
ενότητα ήταν αφιερωμένη στην «Αξιολόγηση του μαθητή της Ξένης Γλώσσας». Σύμφωνα
με το εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό μοντέλο που υιοθετεί το ΕΠΣ-ΞΓ, η αξιολόγηση
δεν περιορίζεται στην εκτίμηση της επίδοσης και της προόδου του μαθητή με βάση
της προαγωγικές/απολυτήριες εξετάσεις, αλλά είναι μια διαδικασία συνεχούς
παρατήρησης και συλλογής δεδομένων για το βαθμό επίτευξης συγκεκριμένων στόχων
που θέτει το αναλυτικό πρόγραμμα από τον κάθε μαθητή και από το σύνολο της
τάξης ( Οδηγός Εκπαιδευτικού, κεφάλαιο 7, στο http://digitalschool.minedu.gov.gr/).
Αυτό
σημαίνει ότι δεν αρκεί το τεστ ή το διαγώνισμα στο τέλος μιας χρονικής
περιόδου, τριμήνου/τετραμήνου ή σχολικής χρονιάς, με το
οποίο αξιολογούμε μόνο το αποτέλεσμα της μάθησης. Προωθούνται διαδικασίες
συνεχούς αξιολόγησης που επιτρέπουν την αποτύπωση όλων των γνωστικών διεργασιών
που απαιτούνται για την ολοκλήρωση μιας εργασίας (διαμορφωτική αξιολόγηση). Η
ανατροφοδότηση όλων των σημείων της μαθησιακής διαδικασίας εμπλέκει τον ίδιο το
μαθητή (self-assessment), τους συμμαθητές (peer assessment), εκπαιδευτικούς, γονείς. Η
κοινοποίηση του αξιολογικού αποτελέσματος
έχει και ποιοτικά χαρακτηριστικά, που αιτιολογούν πώς προέκυψε η
ποσοτική βαθμολογία.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην εναλλακτική αξιολόγηση, η οποία χρησιμοποιείται
παράλληλα ή συμπληρωματικά με την παραδοσιακή αξιολόγηση, απαλλάσσει το μαθητή από το άγχος του τεστ,
έχει διαμορφωτικό κι όχι απολογιστικό χαρακτήρα και είναι τρόπος συλλογής
ποιοτικών στοιχείων σχετικά με τις στρατηγικές μάθησης του μαθητή, την επίδοση,
την πρόοδό του, σε σχέση με τον εαυτό του και σε σχέση με το σύνολο της τάξης.
Έτσι δίνεται η δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να παρέμβει και να ενισχύσει την
ανάπτυξη των δεξιοτήτων ενός μαθητή, ώστε κανείς να μη μείνει πίσω. Για τη
συλλογή αξιολογικών στοιχείων χρησιμοποιούνται περιγραφικές κλίμακες
παρατήρησης, ερωτηματολόγια, κλίμακες διαβάθμισης. Η εναλλακτική αξιολόγηση (
παρατήρηση, ατομικός φάκελος, συνθετικές εργασίες, αυτο-αξιολόγηση,
ετερο-αξιολόγηση, παιχνίδι, δραματοποίηση, κ.λ.π.) περιορίζει τον ανταγωνισμό.
Σχετικά με το νέο τρόπο εξέτασης που φέτος θα εφαρμοσθεί μόνο στα πιλοτικά
Γυμνάσια γνωρίζουμε ότι θα είναι διαβαθμισμένη εξέταση επιπέδων γλωσσομάθειας Α1Α2 και ΒιΒ2 και θα περιλαμβάνει
δραστηριότητες που ελέγχουν την κατανόηση και παραγωγή γραπτού λόγου και την
κατανόηση προφορικού λόγου. Η παραγωγή προφορικού λόγου δεν εξετάζεται στο
τέλος, αλλά ελέγχεται στη διάρκεια του σχολικού έτους. Περισσότερες λεπτομέρειες για τις νέες προδιαγραφές των προαγωγικών/απολυτηρίων εξετάσεων του Γυμνασίου στον Οδηγό του Εκπαιδευτικού, κεφάλαιο 8 στα sites
Στη συνέχεια έγινε αναφορά στις φάσεις σχεδιασμού και υλοποίησης μιας εξέτασης, ώστε να έχει ο εκπαιδευτικός έγκυρα και αξιόπιστα
αξιολογικά στοιχεία. Ειδικότερα, συζητήθηκαν μέσα από δραστηριότητες τα εξής ζητήματα: ο σχεδιασμός κλειστού τύπου ερωτημάτων, ο σχεδιασμός δραστηριοτήτων για την
παραγωγή γραπτού λόγου και, χρησιμοποιώντας τρεις σχάρες βαθμολόγησης, έγινε συζήτηση σχετικά με τις τρεις προσεγγίσεις για την αξιολόγηση παραγωγής γραπτού λόγου (έκθεση), την
εμπειρική, την ολιστική και την αναλυτική.
Τέλος, ξεκινώντας με την προβολή δύο βιντεοσκοπημένων διδασκαλιών βασισμένων στο σχολικό εγχειρίδιο της Γ΄ Δημοτικού έγινε αναφορά στις τεχνικές που χρησιμοποιούνται στη διδασκαλία της Αγγλικής στην τάξη αυτή, αλλά και, γενικότερα, στην Πρώιμη
Παιδική Ηλικία. Τονίσθηκε ιδιαίτερα ότι ο στόχος στις πρώτες τάξεις
του Δημοτικού είναι να αξιοποιηθεί ο διαθέσιμος χρόνος για να αποκτήσει ο
μαθητής όσο περισσότερο γλωσσικό εισερχόμενο μπορεί, για να βοηθηθεί στις
επόμενες τάξεις, όταν θα διδαχθεί σχολικό γραμματισμό. Μαθαίνοντας
μέσα από δραστηριότητες lexical chunks τα παιδιά αποκτούν ευχέρεια και άνεση στη χρήση της γλώσσας χωρίς
να νοιάζονται για τη
δομή. Οι γραμματικές δομές παρουσιάζονται μέσα από τις φράσεις (π.χ.
this is our classroom, κλπ.) αλλά δε διδάσκονται ρητά (π.χ. δεν διδάσκονται τα possessive adjectives). Η προτεραιότητα δίνεται στις δεξιότητες προφορικού λόγου, ιδιαίτερα στην κατανόηση
προφορικού λόγου και γίνεται σταδιακή εισαγωγή στην παραγωγή γραπτού λόγου στη Γ΄τάξη.
Βασιλική Τσιτούρα
Σχολική Σύμβουλος
Καθηγητών Αγγλικής Φιλολογίας
Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης
